1. T.C. KÖSTENCE BAŞKONSOLOSLUĞU

T.C. Köstence Başkonsolosluğu 9 Mayıs 1924 tarihinde kurulmuş olup, ülkemizin Romanya'daki tek muvazzaf başkonsolosluğudur. Başkonsolosluğumuz bünyesinde Din Hizmetleri ve Ticaret Ataşeliklerimiz de faaliyetlerini sürdürmektedir.

Başkonsolosluğumuzun görev bölgesi Köstence (Constanta) dışında Kalaraş (Calaraşi), Kalas (Galati), İbrayil (Braila) ve Tulça (Tulcea) illerini kapsamaktadır.

Romanya'nın Türkiye'de İstanbul ve İzmir Başkonsoloslukları olmak üzere iki muvazzaf başkonsolosluğu mevcuttur.

Köstence'de mevcut diğer tek muvazzaf başkonsolosluk Rusya Federasyonu Başkonsolosluğu'dur.

Yunanistan Başkonsolosluğu 31 Temmuz 2008, Çin Başkonsolosluğu ise 30 Haziran 2017 tarihinde kapatılmıştır.

Arnavutluk, Fransa, Hollanda, Avusturya, Lübnan, Macaristan, Norveç, Çekya, Estonya, Gürcistan, Endonezya, Kazakistan, Makedonya Fahri Konsoloslukları mevcuttur.

Ayrıca Tulça’da Türkiye’nin Fahri Başkonsolosluğu bulunmaktadır.

Yunus Emre Enstitüsü Köstence Türk Kültür Merkezi:

Köstence’de Yunus Emre Türk Kültür Merkezi (YETKM) 14 Kasım 2011 tarihinde faaliyete geçmiştir. YETKM, faaliyetlerine öncelikle Türkçe kurslarıyla başlamış, daha sonra keman, halk oyunları, hüsn’ü hat, resim, ebru sanatı gibi farklı alanlarda kursları çeşitlendirmiştir.

YETKM tarafından verilen çevrimiçi Türkçe derslerine 2022 yılı itibariyle 350 öğrenci devam etmektedir.

Yunus Emre Enstitüsü (YEE) ile Ovidius Üniversitesi arasında Türkoloji Projesi İşbirliği Protokolü imzalanmıştır. Protokol uyarınca, üniversite bünyesinde açılacak olan Türk Dili ve Edebiyatı/Türkoloji Bölümünde görev alacak kadronun ve okutmanın Türkiye'den sağlanması, ayrıca eğitim-öğretimle ilgili faaliyetlere destek verilmesi öngörülmektedir.

Ovidius Üniversitesi’ndeki “Romence-Türkçe”ve “İngilizce-Türkçe” bölümleri:

Köstence’deki tek devlet üniversitesi konumundaki Ovidius Üniversitesi bünyesinde kurulan “İngilizce-Türkçe” ve “Romence-Türkçe” bölümleri Köstence’de Türkçe’nin lisans seviyesinde öğretildiği yegane bölümler olarak, Köstence ve çevresinde yoğun olarak yaşayan Türk ve Tatar Türkü asıllı Romen vatandaşlarının anadil eğitimleri ile öğretmen ve tercüman ihtiyaçlarının giderilmesinde önemli rol oynamaktadır.

Üniversite’nin talebi doğrultusunda Türkiye’den bir okutmanımızın görevlendirilmesi yönündeki uygulamaya 2010 Aralık ayından itibaren devam edilmektedir.

2. DOBRUCA BÖLGESİ VE KÖSTENCE İLİ

Romanya'nın güneydoğusunda, Tuna Nehri ile Karadeniz arasındaki yayla ve ovalardan oluşan Dobruca bölgesinde Köstence (Constanta) ve Tulça (Tulcea) illeri bulunmaktadır.

Köstence, Romanya'nın 225 km. uzunluğundaki Karadeniz kıyısındaki tek liman şehri olup, bölgenin en eski yerleşim merkezlerindendir. Roma İmparatorluğu dönemindeki adı "Tomis"dir. Bizans döneminde "Constanta", Osmanlı döneminde ise "Köstence" olarak anılmıştır.

Köstence şehir merkezi nüfusu ise, 1 Ocak 2022 itibariyle 311.374'tür. Yaz aylarında kent nüfusu deniz turizmi nedeniyle birkaç misli artmaktadır. Köstence Limanı Avrupa’nın 4. büyük limanıdır. Karadeniz’i Tuna Nehrine bağlayan kanal 1984 yılında hizmete açılmışolup, 64,2 km uzunluğundadır.

Romanya’da toplam 78 tane cami bulunmakta olup, bunlardan 60 cami tüm vakitlerde, 8’i sadece dini bayramlarda ibadete açık durumdadır. 10 cami ise çok az sayıda cemaatin bulunması nedeniyle halen kapalıdır.

Köstence’deki en büyük azınlık soydaş (Türk ve Tatar Türkü) azınlıktır. İkinci ve üçüncü büyük azınlıklar sırasıyla Rroma ve Rus-lippovanlardır.

3. GÖREV BÖLGEMİZDE YER ALAN TARİHİ ESERLER

1.a) Köstence (Constanta) il sınırları içerisinde "A"kategorisinde yer alanlar:

Hünkar Camii (1869-1870), Kral Camii (eski Mahmudiye Camiinin kısmen yıkılmasından sonra yerine 1910 yılında Kral I. Carol tarafından tekrar yaptırılmıştır), Esma Han Sultan Camii (1573-74), Sultan Abdülmecid Camii (1860-61),Sultan Mahmud Camii (1815), Çernavoda (Boğazköy) Camii (1756)

b) Tulça (Tulcea) il sınırları içinde "A" kategorisinde yeralanlar:

Aziziye Camii (1865), Gazi Ali Paşa Camii (Sultan III. Mehmet dönemi), Gazi Ali Paşa Türbesi (1610), Mahmut Yazıcı Camii (1863-64), Sarı Saltuk BabaTürbesi (kesin tarih belli değildir, II. Bayezid dönemi/1481-1512), Mahmut Yazıcı Camii (1863-64) ve Maçin Mestan Ağa Camii (1860)

2.a) Köstence (Constanta) ilsınırları içinde "B" kategorisindekiler:

Hamzaça Camii (1850-58), Anadolköy Camii (1870), Başpınar Camii (19.yüzyıl)

b) Kültür Bakanlığının listesinde yer almamakla birlikte Tulça İli Babadağ kasabasında İshak Baba Türbesi (tarihi bilinmemektedir) de tarafımızdan bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Romanya'daki Müslüman mezarlıkları içerisinde Mangalya'da Esma Han Sultan Camii'nin yanında yer alan Müslüman mezarlığı, Maçin’de Mestanağa Camii bahçesindeki Müslüman mezarlığı ve Tulça Sulina'da Hristiyan ve Yahudi mezarlıklarıyla yan yana yer alan Müslüman mezarlığı "A"kategorisindeki tarihi eser kapsamındadır. Braila Türk Şehitliği ise “B” kategorisinde yer almaktadır.

Romanya Kültür ve Ulusal Tarih Bakanlığı'nın tarihi eser listesinde yer almamakla birlikte, Köstence'nin Hırşova kasabasında önemli ölçüde kaybolmuş olan ve halk arasında "Osmanlı mezarlığı" olarak anılan bir mezarlık mevcuttur. Mezarlıkla birlikte Türk, Cermen ve Slav imparatorlukları arasındaki savaşlarda stratejik önemi büyük Hırşova kalesinin kalıntılarını oluşturan ve "Osmanlı kalesi" olarak anılan bir de kale kalıntıları bulunmaktadır.

Romanya Kültür ve Ulusal Miras Bakanlığı'nın listesinde Hırşova ve Baneasa'da bulunan iki ayrı çeşme tarihi Türk eserleri arasında "B" kategorisinde yer almaktadır.

Bunlar dışında Babadağ’da Osmanlı döneminden kalma 3 çeşme, Köstence’ye bağlı Başpınar köyünde de bir tarihi çeşme bulunmaktadır. Diğer taraftan, Kalaycı (Faurei) köyü çeşmesi, Dobromir nahiyesine bağlı Tekkeköy’de 3 çeşme, Yemşenli (Valeni) köyünde Osmanlı döneminden kalma 3 tarihi çeşme yer almaktadır.

Görev çevremizde, tarihi Türk eserleri arasında cami, türbe, mezarlık ve çeşmelerin yanı sıra, han, hamam ve medreseler de yer almaktadır. Bunların içerisinde Mecidiye'de 1859 yılında Sultan Abdülmecid döneminde inşa edilen hamam ile 1910 yılında yapılan medrese ve mescitten oluşan ve "Müslüman Semineri" olarak adlandırılan Osmanlı külliyesi de bulunmaktadır. Bugün külliyeden ayakta kalan tek yapı, halihazırda harap ve metruk durumda bulunan hamamdır. Tamamen yıkılan “Müslüman Semineri”nden geriye sadece duvar taşları kalmıştır. "Müslüman Semineri" ve "Türk hamamı" ismiyle anılan hamam Romanya Kültür ve Ulusal Miras Bakanlığı'nın tarihi eser listesinde "B" kategorisinde 2 ayrı eser olarak yer almaktadır.

Bu kapsamda bir başka eser Galati ilinde bulunan, Romanya Kültür ve Ulusal Miras Bakanlığı kayıtlarında "Han Kapısı" şeklinde "B" kategorisinde yer alan, soydaşlar arasında da "Osmanlı Kapısı" olarak anılan yapıdır.

Köstence’deki Hünkar Cami ve Kral Cami’ne ilişkin özet bilgiler aşağıda sunulmuştur:

Köstence'nin merkezinde bulunan Hünkâr Camii, 1869 yılında Sultan Abdülaziz tarafından yaptırılmıştır. Bu yüzden Aziziye Camii olarak da bilinmektedir. Tipik bir Anadolu camisini andırmaktadır. Cami, 10.75 metre genişliğinde, 13.00 metre kadar yüksekliğinde, çatılı bir binadır. Caminin duvarları ve minaresi kesme taştandır. Cami girişinde Sultan Abdülaziz'in 1869/1286 tarihli tuğrası mevcuttur. Birinci Dünya Savaşı’nda caminin önemli kısmı yıkılmış ve tekrar onarılmıştır. 1940–1993 yılları arasında ibadete kapatılan cami 1994 yılında ibadete açılmıştır. Caminin iç mekanında 2010 yılında bakım ve onarım yapılmış, Diyanet İşleri Başkanlığınca yürütülen “Kardeş Şehir Projesi” çerçevesinde caminin halıları yenilenmiştir. Halılar Afyon Müftülüğü tarafından karşılanmıştır.

Camide, Diyanet İşleri Başkanlığımızca görevlendirilen bir imam ile Romanya Müslümanları Müftülüğü’ne bağlı iki soydaş imam olmak üzere toplam üç imamı vardır. Sabah ezanı dışında diğer dört vaktin ezanı açıktan okunmaktadır.

Kral Cami, II. Sultan Mahmud döneminde, 1823’de Hafız Hüseyin Paşa tarafından ‘’Mahmudiye Cami" adıyla inşa ettirilmiş olup, kökeni Osmanlı’ya dayanmaktadır. Cami daha sonraları kısmen yanmış, yerine Romanya Kralı I. Carol tarafından 1910 yılında yeni bir cami inşa ettirilmiştir. Mahmudiye Cami'nin mihrabı aynen korunmuştur. Caminin toplam alanı 458 metrekaredir. Namaz kılınan bölümün uzunluğu 14 metre, genişliği 11 metredir. Cami, kubbeli ve minarelidir.

Sultan Abdülhamit tarafından Adakale Cami'ne (Adakale, Tuna nehri üzerinde bir ada iken, daha sonra burada kurulan barajın suları altında kalmıştır) hediye edilen 9x16 m ebadında ve 500 kg ağırlığındaki Hereke el dokuması halı halen Kral camiindedir.

Şehrin mimari anıtı olan cami her yıl binlerce turist tarafından giriş ücreti mukabilinde ziyaret edilmektedir. Camide, Romanya Müslümanları Müftülüğü’ne bağlı iki soydaş görevli mevcuttur. Sadece öğle vakti ezan açıktan okunmaktadır.

Köstence merkezinde toplam altı adet cami vardır. Bunlar: Hünkâr, Koyçu, Kumluk, Anadolköy, Kral ve Tomis Camileridir.

4. MECİDİYE

Mecidiye (Medgidia), Romanya'nın Dobruca bölgesi’nde, Köstence ilinde bulunan yaklaşık 40.000 kişilik nüfuslu olan bir kasabadır. Yoğun bir Türk ve Tatar nüfusu vardır.

Kuruluş tarihi 2 Eylül 1856 olarak kabul edilmektedir. Sultan Abdülmecit kuruluşu ile ilgili fermanını bu tarihte yayınlatmış, belediye 150. kuruluş yılı kutlamalarında Sultan Abdülmecit'i fahri hemşeri ilan etmiştir. Kasaba,ismini kurucusu olan Osmanlı Sultanı Abdülmecit'ten almaktadır. Karasu vadisi üzerindedir. Köstence-Boğazköy (Çernavoda)-Bükreş demiryolu ve Tuna-Karadeniz kanalı Mecidiye'den geçmektedir.

Sultan Abdülmecit Cami ve Kemal Atatürk Ulusal Koleji Mecidiye’de bulunmaktadır.

Cami, Sultan Abdülmecit tarafından 1861 yılında yaptırılmıştır. Günümüze kadar hiçbir değişikliğe uğramamış, ancak, 2006 yılında çatısı yenilenmiştir. Aynı yıl İstanbul Müftülüğü aracılığıyla caminin halıları yenilenmiştir. Yüksekliği 7,5 metredir. Duvarları ve minaresi kesme taştan yapılmıştır. Camide, Diyanet İşleri Başkanlığı mensubu bir imam ile Romanya Müslümanları Müftülüğü’nün iki soydaş imamı görev yapmaktadır. Camide üç vaktin ezanı açıktan okunmaktadır.

Türk-Romen ortak okulu olan “Kemal Atatürk Ulusal Koleji” Türk ve Romen Eğitim Bakanlıkları arasında 13 Temmuz 1995 tarihinde imzalanan protokol uyarınca Köstence’ye 41 km mesafedeki Mecidiye’de faaliyete geçmiştir.

Kolej, Osmanlı döneminde 1610 yılında Babadağ’da kurulan, daha sonra 1901 senesinde Mecidiye’ye taşınan ve 1967 yılında kapanan "Müslüman Semineri" adlı okulun devamı olarak kabul görmektedir. Soydaşların yoğun olduğu Mecidiye’de, kültürel kimliklerinin korunması amacıyla kurulan Kolejin, Türk kültürünün yaşatılması ve Türkçenin öğretilmesinde büyük rolü bulunmaktadır. Dobruca bölgesinde devlet okullarında Türkçe/din dersleri veren öğretmenlerin ve Romanya Müslümanları Müftülüğü’ne bağlı din görevlilerinin çoğunun Kemal Atatürk Ulusal Koleji mezunu olması Kolejin soydaşlar bakımından taşıdığı önemin göstergesidir.

Okulda halen T.C. Milli Eğitim Bakanlığınca atanmış 11 öğretmen, 1 Müdür Yardımcısı görev yapmaktadır. Kolejin Müdürü ise Romanya tarafınca atanan soydaştır.

5. BABADAĞ KASABASI

Tulça (Tulcea) iline bağlı ve Dobruca'nın kuzeyindeki ormanlık ve bataklık bölgesinde kurulu olan Babadağ kasabasının nüfusu 2011 nüfus sayımına göre yaklaşık 10.000, Türk soydaş sayısı ise yaklaşık 1.300’dir.

"Babadağ" isminin XIII. yüzyılda bir grup Türkmen ile bölgeye yerleşen derviş Sarı Saltuk Baba'nın adından geldiği söylenmektedir.

Babadağ'da bulunan Osmanlılar için önem arz eden bir askeri kışla, Osmanlı bölgeden çekildikten sonra da Romanya ordusunun askeri üssü olarak kullanılmaya devam etmiştir. 1989'da sosyalist sistemin çöküşü ile birlikte 270 km2'lik biralanda Avrupa'nın en büyük ve modern atış alanlarından biri olarak ABD ordusu tarafından NATO kapsamında kullanılmaya başlanmıştır.

Osmanlı Sultanı I. Bayezid 1393 yılında Tuna nehrine yönelik bir askeri harekat ile bölgeyi ele geçirmiştir. IV. Murat zamanında ise kale inşa edilmiştir. Kale, XVII. Yüzyıldan itibaren Rusya'ya karşı yapılan askeri harekatlarda karargâh olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1854 yılında Rus ordusu kaleyi bombalayarak tahrip etmiştir.

Sarı Saltuk'un kendisine ait herhangi bir eserden bahsedilmemekle birlikte hakkında pek çok söylenti vardır. Selçuklu tarihçileri ve Evliya Çelebi'ye göre, daha çok 1263'lü yıllardan sonra özellikle Balkanlarda Müslümanlığı yayan ünlü bir Türk düşünürüdür. Kabrinin, Babadağ'la birlikte birçok yerde de bulunduğu söylenmektedir.

Sarı Saltuk Baba'nın, Bektaşilikteki hoşgörü anlayışı ile Gayrimüslimleri etkileyerek Balkanlarda İslam dininin yayılmasında etkisi olmuştur. Gayrimüslimlerin asırlarca Müslümanlarla birlikte Dobruca'da huzur ve barış içinde yaşamalarına katkıda bulunmuştur.

Sarı Saltuk Baba türbesi, bölgedeki Müslüman ve Hıristiyanlar tarafından ermiş olarak kabul edildiği için ziyaret edilen, dilekte bulunulan, mum yakılan ve adak adanan bir türbedir.

Osmanlı mimari eserler topluluğundan olan Gazi Ali Paşa Camii, Gazi Ali Paşa Türbesi, İmam Evi ve Sarı Saltuk Baba Türbesi'nin yenilenmesi ile ilgili olarak 5 Eylül 1995 tarihinde Ankara'da imzalanan protokol uyarınca, Sarı Saltuk Baba Türbesi'nin de Türkiye Diyanet Vakfı kanalıyla restore edilerek hizmete sunulması öngörülmüştür. Bu eserlerin yenilenmesi Sarı Saltuk Baba Türbesi hariç tamamlanmıştır. Sarı Saltuk Baba Türbesi'nin restorasyon çalışmaları, TİKA, Türkiye Diyanet Vakfı ve Türk işadamlarının finansmanlarıyla 2007 yılında tamamlanmıştır.

Türbe'nin bahçe girişinde sağ tarafta İslam alimlerinden İbrahim Halebî’ye ait kabir bulunmaktadır.

Vakfiye'de Kadızade Ali Paşa olarak zikredilen Gazi Ali Paşa, dört dönem Budin Beylerbeyliği görevinde bulunmuştur. 1602'de Avusturyalıların Budin'i muhasara etmeleri esnasında karşı koyma hareketini idare ederek Budin'i korumuştur.

Gazi Ali Paşa Camii III.Sultan Mehmet zamanında, yani 1610 yıllarında yapılmıştır. Cami 1876 Osmanlı-Rus harbinde yangın geçirmiştir. Yangından sonra yapılan bir tadilatla çatı ve tavanı yenilenmiştir. 1989 yılına kadar müze olarak kullanılmıştır. 1990 yılında yenilenmesine başlanmıştır.

Gazi Ali Paşa Camisinin yanında yer alan Gazi Ali Paşa Türbesi 1620 yılında inşa edilmiştir. Türbenin içinde sonradan konulan ahşap bir sanduka bulunmaktadır. Türbe altı köşeli bir bina olup, üzeri kubbe ile kapatılarak, Romanya'da görülen bir tarzda asfaltla kaplanmış ve çakıl serpilmek suretiylede pekiştirilmiştir.

Türbenin kuzeyinde şu anda iki katlı bir bina yer almaktadır. Bu bina tamamen yeniden yapılmıştır. Binanın alt katına girişte solda binanın tarihi seyrini gösteren bir çukur bulunmaktadır. Binanın üst katı ise imamevi olarak yapılmış ve buna göre tanzim edilerek, demirbaş eşyası Türkiye Diyanet Vakfı tarafından temin edilmiştir.

Türkiye ve Romanya Dışişleri Bakanlarınca Ankara'da 05/09/1995 tarihinde imzalanan "Romanya Tulça Vilayeti Babadağ Şehrinde Türk-İslâm Tarihi Anıtlarının Onarımı ile ilgili Protokol" uyarınca, Gazi Ali Paşa Camii, Gazi Ali Paşa Türbesive İmamevi'nin onarım ve yenileme projeleri Romanya Kültür Bakanlığı, Ulusal Tarihi Anıtlar Genel Müdürlüğü'nce hazırlanmıştır.

Anılan camide Romanya Müslümanları Müftülüğüne bağlı bir ve Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı bir imam olmak üzere toplam iki imam bulunmaktadır. Camide üç vakit açıktan ezan okunmaktadır.

BÖLÜM II

Romanya Müslümanları Müftülüğü:

Ülkedeki Müslümanların resmi dini kuruluşudur. Merkezi, Köstence şehrindedir.

Müftülüğün, Romanya'da yaşayan bütün Müslümanların dini ihtiyaçlarını gidermek, din dersi programlarını ve yazılan din dersi kitaplarını incelemek, din dersine girecek öğretmenleri belirlemek, dini eğitim kurumlarım denetlemek, ibadet yerlerini ve buralarda görev yapan din görevlilerini yönetmek, Romanya Müslümanlarını Romanya içinde ve dışında temsil etmek gibi bir takım görev ve sorumlulukları vardır.

15 Eylül 2005'de seçilerek göreve başlayan Müftü Murat Yusuf, 17 Nisan 2020’de beş yıllık süre için dördüncü kez seçilmiştir. Müftü 25 üyeden oluşan İslam Şurası tarafından seçilmektedir. Şura üyeleri; 16 imam, üç Tatar azınlık derneği-RMTTDB temsilcisi, üç Türk azınlık derneği-RDTB temsilcisi, "Kemal Atatürk Ulusal Koleji" Müdürü, Türk milletvekili ve Tatar Milletvekilinden oluşmaktadır.

Müftülüğe bağlı 60 din görevlisi bulunmaktadır. Müftülük faaliyetlerini diğer dinler gibi Kültür, Dinler ve Ulusal Miras Bakanlığı Din Devlet Sekreterliğinin gözetiminde yürütmektedir.

Kültürel faaliyetler yoluyla ulusal kimliği korumak ve geliştirmek üzere Romanya kanunlarına göre kurulmuştur. "Kadın", "Kültür", "Eğitim", "Din İşleri", "Mali İşler", "Gençlik", "Disiplin ve Moral Güvenilirlik", "Hukuk" ve "Denetim" Komisyonları mevcuttur.

Romanya Demokrat Türk Birliği:

Genel Başkan: Fedbi Osman

Birinci Başkan Yardımcısı: Gemal İusein

Genel Sekreter: Ervin İbram

Milletvekili: İusein İbram

Kültürel faaliyetler yoluyla ulusal kimliği korumak ve geliştirmek üzere Romanya kanunlarına göre kurulmuştur. Kadın, Kültür, Eğitim, Din, Mali, Gençlik ve Denetim Komisyonları bulunmaktadır.

"Hakses" dergisi aylık olup, Tatar Türkçesi, Romence ve Türkçe olarak basılmaktadır.

Romanya Müslüman Tatar Türkleri Demokrat Birliği:

Genel Başkan: Gelil Eserghep

Birinci Başkan Yardımcısı: Samir Menan

Genel Sekreter: Nida Ablez

Milletvekili: Varol Amet

Kültürel faaliyetler yürütmek amacıyla ulusal kimliği geliştirmek ve korumak adına, Romanya kanunları çerçevesinde kurulmuştur. Eğitim-Öğretim, Kültür, Din ve Gelenekler, Sosyal-Ekonomik, Maliye, Basın-Yayın, Gençlik ve Spor Faaliyetleri, Etik ve Hukuk, Yurtiçi ve Uluslararası Kurum ve Teşkilatlarla İlişkiler Komisyonları mevcuttur.

Radyo T:

TİKA’nın maddi desteği, Türk ve Tatar Türkü soydaşları temsil eden Birliklerin girişimleriyle kurulan “Radyo T” (Türk/Tatar Türkü sözcüklerinin ilk harfini simgelemektedir) 2009 yılında yayına başlamıştır. Daha önce Romanya’da sadece ülkedeki en büyük azınlık grubu olan Macarların özel radyosu bulunmaktaydı.

“Radyo T” her gün 05.00-14.00 saatleri arasında FM bandından 104.4 frekansı üzerinden yayın yapmakta ve Köstence ili ve yakın çevresinde dinlenebilmektedir. “Radyo T” 2010 yılında internet üzerinden 24 saat yayına geçmiştir.

Türkçe’nin öğretilmesi, kullanımı, geliştirilmesi ve kültürel kimliğimizin korunması amacıyla kurulan Radyo’da ayrıca Tatarca yayınlar ve Romence haberler yer almaktadır. Romanya Müslümanları Müftülüğü binasında faaliyet gösteren Radyonun müdürü RDTB Genel Sekreteri Ervin İbraim’dır.

“Radyo T”nin teknik kadrosunu yetiştirmek amacıyla TRT tarafından çeşitli dönemlerde staj programları düzenlenmiştir. 2011 yılında TRT ile “Radyo T” arasında, karşılıklı yayın değişimi ve mesleki kurs düzenlenmesini ön gören işbirliği protokolü imzalanmıştır.

Dobruca Türk İşadamları Derneği:

Başkan: Ömer Karahasanoğlu

Başkan Yardımcısı: Vedat Kahveci

Bölgedeki Türk vatandaşı işadamlarını bir araya getirmek, yerel makamlarla ilişkileri düzenlemek, üyelerinin hak ve çıkarları korumak ve hatta ulusal konularda bir tür lobi faaliyeti göstermek üzere 25 Ocak 1999 tarihinde kurulmuştur.

Köstence Sanayi ve Ticaret Odası’nın 2022 yılı verilerine göre Köstence ilinde 616 Türk firması kayıtlıdır. Görev çevremizdeki Türk işadamları genelde küçük ve orta ölçekli işletme sahipleridir.

Braila, Galati ve Tulça gibi şehirlerde fason giyim eşyası üreten ve Romanya’nın en büyükleri arasında yer alan tekstil işletmeleri işadamlarımıza aittir.

Yine bir işadamımıza ait olan ve Galati şehrinde faaliyet gösteren, tuvalet kağıdı, peçete ve ıslak mendil üreticisi firma da Romanya’da büyük pazar payına sahiptir.

Görev bölgemizdeki plastik ve çuval üretimi büyük ölçüde vatandaşlarımızın kontrolündedir. Romanya genelinde ise plastik ev eşyası üretiminin yüzde 90-95’i işadamlarımız tarafından gerçekleştirilmektedir.

Bölgemizde gemi sahibi olan, gemi acentesi işleten vatandaşlarımız bulunmaktadır. Ayrıca bazı işadamlarımız da karayolu yük ve yolcu taşımacılığıyla iştigal etmektedir. “Özlem Tur”, “Nişikli/Aurolife” ve “Kondor”, ‘’Alpar’’ ve Simpa Trans otobüs firmaları başta olmak üzere, çeşitli firmalarca Köstence’den İstanbul’a karşılıklı seferler düzenlenmektedir.

Birçok inşaat malzemesi vatandaşlarımız tarafından Türkiye’den Romanya’ya ve Romanya üzerinden diğer ülkelere ihraç edilmektedir. Mermer, inşaat demiri ve diğer bazı inşaat malzemeleri Türkiye’den işadamlarımız tarafından getirilmektedir.

BÖLÜM III

Günlük konuşmada faydalı olabilecek cümle ve kelimeler:

Merhaba! - Bună!

Günaydın! - Bună dimineaţa! (Okunuşu: Buna dimineatsa)

İyi günler! - Bună ziua!

İyi geceler! - Noapte bună!

İyi akşamlar! - Bună seara!

Hoş geldiniz! - Bun venit!

Hoş bulduk! – Bine v-am găsit!

Hoşça kal – La revedere.

Nasılsınız? - Ce faceţi? (Okunuşu: Çe façez)

Teşekkürler, iyiyim/iyiyiz – Mulţumesc (Okunuşu: Multumesk), sunt/suntembine

Adınız ne? – Cum vă numiți? (Okunuşu: Kum va numit )

Adım… - Mă numesc...

Tanıştığımıza memnun oldum – Încântat de cunoștință

Görüşürüz – Pe curând

Evet - Da

Hayır/Yok - Nu

Lütfen – Vă rog

Teşekkürler - Mulțumesc

Bir şey değil/Rica ederim - Cu plăcere (Okunuşu: Ku plaçere)

Affedersiniz / Pardon / Kusura bakmayın - Scuzaţi-mă / Pardon

Romence bilmiyorum - Nu vorbesc limba română

Anlamıyorum / Anlamadım - Nu înţeleg / Nu am înţeles (Okununuşu: Nuamınseles)

Bilmiyorum - Nu ştiu

Bir dakika lütfen! - Aşteptaţi un moment vă rog! (Okunuşu: Aşteptats unmoment varog)

Yavaş - Încet

Yeterli - Destul

.....nerede? - Unde este....? (Okunuşu: Unde yeste)

Tuvalet nerede? - Unde este toaleta?

Saatiniz kac? - Cât e ceasul?

Saat kacta? - La ce oră? (Okunuşu: La çe ora)

Bugün - Azi

Yarın - Mâine (Okunuşu: Mıyne)

Dün - Ieri

Şimdi -Acum (Okunuşu: Akum)

Daha sonra - Mai târziu

Ne zaman? - Când? (Okunuşu: Kınd)

Sabah - Dimineaţă

Oğleden sonra - După amiază

Akşam - Seara

Burada – Aici (Okunnuşu: Aiç)

Orada – Acolo (Okunuşu: Akolo)

Sağ - dreapta

Sol – stânga

Düz devam edin - Mergeți drept înainte (Okunuşu: Mercets drept ınainte)

Zaman yok – Nu e timp

Fiyatı ne kadar? – Cât costă? (Okunuşu: Kıt kosta)

Frumos – Güzel

Döviz Bürosu - Casă de schimb valutar

Kredi kartı ile ödeyebilir miyim? – Pot să plătesc cu cardul? ( Okunuşu:Potsı platesk ku kardul)

Peçete - Şervețel (Okunuşu: Şervetzel)

Su – Apă

Tuz – Sare

Hesap lütfen - Nota, vă rog!

Bir doktora ihtiyacim var – Am nevoie de un doctor

Yardıma ihtiyacım var – Am nevoie de ajutor

Yardım edebilir misiniz? – Puteți să mă ajutați vă rog? (Okunuşu: Putetz sımı ajutaz varog)

Acil durumdur – Este o urgență ( Yeste o urgentzı)

Beni Türk Başkonsolosluğuna götürebilir misiniz? –Mă puteți duce la Consulatul Turciei? ( Okunuşu: Ma putetz duçe la KonsulatulTurçiei )

Sayılar (Numere)

1 unu

2 doi ( Okunuşu: doy)

3 trei ( Okunuşu: trey

4 patru

5 cinci ( Okunuşu: Çinç)

6 șase

7 șapte

8 opt

9 nouă

10 zece ( Okunuşu: Zeçe)

100 o sută ( Okunuşu: O süte)

1.000 o mie

ÖNEMLİ TELEFONLAR:

Polis /Ambulans/İlk Yardım/ İtfaiye: 112

Başkonsolosluğumuzun irtibat bilgileri:

Adres: B-dul Ferdinand Nr: 82, 900704, Constanta

Telefon no: 00-40-241-607 910

Nöbetçi memur: 00-40 747 119 933

Faks no: 00-40-241-615 376

E-posta: consulate.constanta@mfa.gov.tr

THY Köstence Ofisi irtibat bilgileri:

Adres: Mihail Kogalniceanu International Airport 907195/CONSTANTA

Telefon no: 00-40-241256456

Faks no: 00-40-241256455

E-posta: cndops@thy.com

Yunus Emre Türk Kültür Merkezi irtibat Bilgileri:

Adres: Strada Mihai Eminescu Nr: 2, Constanta

Telefon no: 00-40-341 730 275

Faks no: 00-40-341 730 274

E-posta:kostence@yunusemrevakfi.com.tr

İnternet Sitesi :http://www.yee.org.tr/romanya-kostence/tr

ÖNEMLİ NOTLAR:

-Hırsızlık vakalarıyla karşılaşılmaması için değerli eşyaların araç içerisinde bırakılmaması tavsiye olunur.

-Yaya geçitlerinde yayaların, döner kavşaklarda kavşağa giren arabaların geçiş üstünlükleri bulunması nedeniyle dikkatli olunmalıdır.